Blog Adwokat Ewy Winarskiej
Po wyroku do więzienia?
To, że zapada przeciwko oskarżonemu prawomocny wyrok skazujący, nie oznacza jeszcze, że nie można walczyć o korzystne dla skazanego rozstrzygnięcie. W wielu przypadkach istnieje możliwość skorzystania z takich instytucji jak:
-warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności,
-odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności,
-przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolności,
-oraz dozór elektroniczny.
Instytucje te uregulowane są w Kodeksie Karnym Wykonawczym oraz w innych ustawach.
Warunkowe zawieszenie kary pozbawienia wolności
Jest uregulowane w art. 73 kkw i następnych. Sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności w wymiarze do 2 lat w razie skazania za przestępstwo umyślne, a w wymiarze do 3 lat w razie skazania za przestępstwo nieumyślne.
Stosując zawieszenie kary, Sąd bierze pod uwagę właściwości i warunki osobiste sprawcy oraz dotychczasowy sposób jego życia, które uzasadniają przypuszczenie, że pomimo niewykonania kary będzie on przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni ponownie przestępstwa. Sąd bierze również pod uwagę, czy względy na społeczne oddziaływanie kary nie przemawiają przeciwko warunkowemu zawieszeniu jej wykonania.
Zawieszenie wykonania kary następuje na okres próby, który wynosi od 2 do 5 lat i biegnie od uprawomocnienia się wyroku.
Sąd może zobowiązać skazanego m.in. do naprawienia szkody, przeproszenia pokrzywdzonego, wykonywania określonych obowiązków, wykonywania określonej pracy lub świadczeń, wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby, poddania się leczeniu, powstrzymania się od przebywania w określonym środowisku.
Jest to jedna z możliwości uniknięcia tzw. „odsiadki”.
Odroczenie wykonania kary
Istnieje również instytucja odroczenia wykonania kary, a korzystając z niej, sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do roku, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. Sąd może także w okresie odroczenia, nałożyć na skazanego obowiązki.
Przerwa w wykonywaniu kary pozbawienia wolności
Jest to również instytucja uregulowana w kkw.
Przerwa w wykonywaniu kary dotyczyć może:
- kary pozbawienia wolności,
- zastępczej kary pozbawienia wolności (orzekana wobec skazanych, którzy nie uiścili kary grzywny),
- kary aresztu,
- zastępczej kary aresztu.
Przerwa nie służy uniknięciu pobytu w zakładzie karnym, jednak czasem umożliwia, opuszczenie więzienia przed końcem kary.
Kiedy Sąd może lub musi udzielić przerwy?
Udzielenie przerwy w wykonywaniu kary uzależnione jest od pewnych okoliczności.
Sąd musi udzielić przerwy w przypadku:
- choroby psychicznej osadzonego,
- jego innej ciężkiej choroby.
Przerwa w wykonywaniu kary może zostać udzielona jeżeli przemawiają za tym ważne względy osobiste bądź rodzinne.
Odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego
Czasem karę pozbawienia wolności, można odbyć w systemie dozoru elektronicznego, nie rezygnując z pracy czy pomocy rodzinie.
Co to jest dozór elektroniczny?
Dozór elektroniczny, inaczej system dozoru elektronicznego, SDE czy po prostu elektroniczna bransoletka, która pozwala na odbywanie kary pozbawienia wolności bez konieczności pójścia do więzienia.
Jest to faktycznie nadajnik, który nosi skazany, a który przekazuje i monitoruje miejsce jego pobytu. Zatem skazany może przebywać w swoim domu, wychodzić do pracy, do kościoła, a jednocześnie ktoś ma kontrolę nad tym gdzie skazany faktycznie się znajduje.
Kiedy można odbywać karę w systemie dozoru elektronicznego?
O tym kiedy skazany może odbywać karę w systemie dozoru elektronicznego, mówi przepis art 43la Ustawy z dnia 7 września 2007 roku o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego Dz. U. 2010 roku, Nr 142, poz. 960 i nast.
Sąd penitencjarny może udzielić skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, jeżeli zostały spełnione łącznie następujące warunki:
- wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku i 6 miesięcy, a nie zachodzą warunki przewidziane w art. 64 § 2 Kodeksu karnego,
- jest to wystarczające do osiągnięcia celów kary,
- skazany posiada określone miejsce stałego pobytu,
- osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły zgodę, o której mowa w art. 43h § 3,
- odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stoją na przeszkodzie warunki techniczne.
Dozór elektroniczny a rozpoczęcie wykonywania kary pozbawienia wolności
Nawet jeśli skazany odbywa już karę pozbawienia wolności i jest osadzony w zakładzie karnym, możliwe jest złożenie wniosku o odbywanie kary w dozorze elektronicznym.
Sąd udziela wtedy zgody na odbycie części kary w systemie dozoru elektronicznego. Na pewno znaczenie będą miały zachowanie w zakładzie karnym, tzw. kary i nagrody, przynależność do subkultury więziennej, podjęcie pracy, podjęcie terapii jeśli jest konieczna.
Dozór elektroniczny można stosować także do skazanego, wobec której orzeczono zastępczą karę pozbawienia wolności za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe lub karę pozbawienia wolności orzeczoną w warunkach, o których mowa w art. 37b k.k. (kara mieszana polegająca na połączenia kary ograniczenia wolności z karą pozbawienia wolności) lub w art. 87 § 2 k.k. (łączna kara pozbawienia wolności z ograniczeniem wolności).
Dobry wniosek o dozór elektroniczny to połowa sukcesu
Wniosek o zgodę na dozór kieruje się do Sądu penitencjarnego – w którego okręgu przebywa skazany ( Sąd Okręgowy).
We wniosku o zgodę na dozór należy wskazać swoje dane i dane dotyczące wyroku (lub wyroków), które mają odbyć w ramach SDE oraz załączyć ewentualne umowy o pracę, zlecenia, oraz zgodę pełnoletnich domowników.
Jedną z najważniejszych rzeczy we wniosku jest dobre uzasadnienie – na pewno profesjonalny pełnomocnik pomoże je przygotować.
Wniosek o dozór elektroniczny nie podlega opłacie.